Çanlar Kimin İçin Çalıyor / For Whom the Bell Tolls
Ernest Hemingway’in 1940 yılında yazmış olduğu bu roman bizleri İspanya İç Savaşı (1936-39) yıllarına götürüyor.
Kitapta İspanya İç Savaşı yıllarına değiniyor fakat bu değinme savaşın gereksizliği verilen mücadelelerin zorluğu, ödenen bedellerin derinliği sorgulanmaktadır. Roman bizlere Amerikalı bir İspanyolca profesörü olan Robert Jordan’ın gözünden anlatılmaktadır.
Cumhuriyetçiler ve Milliyetçiler arasında yaşanan bu savaşta General Franco’nun liderliğindeki Milliyetçiler galip gelmiş olsa da halen günümüze kadar süren problemlerin başlangıcı niteliğindedir.
Kurgusu yavaş gelişen bir yapıda olmasına rağmen bir amaç ve dava uğruna birleşmiş insanların mücadelelerine olan bağlılıklarının yanında, aşk olgusunu etkileyici bir öğe olarak kullanılmıştır. En güç koşullarda, ölümle yüz yüzeyken bile sevgi, umut, korku bütün canlılığıyla yaşanır romanda. Ortak amaç doğrultusunda, bir toplumsal kavga için, ayrı ulustan bilinçli insanların öyküsüdür Çanlar Kimin İçin Çalıyor.
Bu yüzden yıllardır popüler edebiyat kültürünün en önemli klasiklerinden biri haline gelmiştir. Halen dilden dile çevrilen ve yıllar geçtikçe değer kazanan bu kitabın özünü belki de en iyi yine İngiliz şair ve yazar John Donne’un sözleri anlatabilir ki kitabın bu ilgi çekici adının kaynağı da yine bu sözleri olmuştur.
“Ada değildir insan, bütün hiç değildir bir başına; anakaranın bir parçasıdır, bir damladır okyanusta… Bir toprak tanesini alıp götürse deniz, küçülür Avrupa, sanki yiten bir burunmuş, dostlarının ya da senin bir yurtluğunmuş gibi, ölünce bir insan eksilirim ben, çünkü insanoğlunun bir parçasıyım; işte bundandır ki sorup durma çanların kimin için çaldığını; senin için çalıyor.” John Donne