Yüzüklerin Efendisi Dizisini İzlemeden Önce Okunması Gereken 6 Kitap

Yüzüklerin Efendisi dizisini izlemeden önce neler yapmalıyız? Yüzüklerin Efendisi dizisi, The Rings of Power’a, yani Güç Yüzükleri’ne çok az bir süre kaldı. Peki diziyi izlemeden önce yapmamız gereken şeyler var mı? Diziye nasıl hazırlanmalıyız? Dizi çıkmadan önce hangi kitapları okumalı ya da hangi filmleri izlemeliyiz?

Bu yazıyı tüm izleyici gruplarına hitaben hazırladım. Orta Dünya ve Yüzüklerin Efendisi hakkında hiçbir şey bilmeyenler, sadece Peter Jackson filmlerini izlemiş olanlar ve kitapları geçmişte okumuş olup da diziyle alakalı kısımları hatırlamak isteyenler.

Öncelikle, Güç Yüzükleri dizisi genel izleyiciye hitaben hazırlandığı için diziyi anlayabilmek için herhangi bir şey okuma ya da izleme zorunluluğunuz yok. Dizi zaten size karakterleri, mekanları, olayları ve evreni hiçbir şey bilmiyormuşsunuz gibi anlatacak. O yüzden yapacağınız bir ön hazırlık zorunluktan değil, işlenecek konuları daha kapsamlı bir şekilde bilmeniz ve kolayca kavramanız için.

Orta Dünya Tarihi ve Orta Dünya Çağları

Orta Dünya tarihi gerçek dünya tarihimiz gibi pek çok çağdan oluşur, ve tıpkı gerçek dünyada olduğu gibi bu çağları başlatan ve bitiren önemli olaylar vardır.

Bu çağlar, İsimlendirilmemiş Yıllar, Lambalar Çağı, Ağaçlar Çağı, Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Çağ’lar olarak adlandırılır.

Örneğin, Yüzüklerin Efendisi ve Hobbit hikayelerinin anlatıldığı zaman dilimi 3. Çağ’da geçer. Bu çağ Son İttifak Savaşı’nda Sauron’un mağlup olması ve Tek Yüzük’ün Isildur’un eline geçmesiyle ile başlar, Tek Yüzük’ün Frodo Baggins tarafından yok edilmesiyle sona erer.

Güç Yüzükleri dizisi ise adından da anlaşılacağı üzere, Tek Yüzük de dahil olmak üzere Elflere, Cücelere ve İnsanlara verilen güç yüzüklerinin yapıldığı, Sauron’un yükselişini ve çöküşünü, İnsanların, Elflerin ve Cücelerin efsanevi krallıklarının kuruluşunu ve yıkılışını anlatan 2. Çağ’ı konu alacak.

2. Çağ, Öfke Savaşı’ndan sonra Beleriand’ın yok olması ve geriye yalnızca Orta Dünya olarak bildiğimiz kıtanın kalmasıyla başlar ve Son İttifak Savaşı’nda Sauron’un yenilmesiyle sona erer.

2. Çağ’ın yanı sıra, diziye ait teaser trailer’lar, görseller ve röportajlardan anlaşılacağı üzere Ağaçlar Çağı ve 1. Çağ’dan da bölümler en azından flashback olarak işlenecek gibi gözüküyor.

Yüzüklerin Efendisi Dizisini İzlemeden Önce Okunması Gereken 6 Kitap

Bütün bunlar göz önüne alındığında, hangi kitapların, hatta o kitaplardan hangi bölümlerin okunması gerektiğine gelecek olursak:

1. İlk sırada bizzat dizinin telif haklarının alındığı Yüzüklerin Efendisi Ekler bölümü var. Yanlış duymadınız, Yüzüklerin Efendisi Kralın Dönüşü kitabının sonundaki Ekler bölümü. Bu bölüm başlı başına bir kitap büyüklüğünde ve içerisinde çok kıymetli bilgiler var. Ancak Metis Yayınları tarafından muhtemelen sayfa sayısından tasarruf etme adına devasa bir bölümü çevrilmemiş ve kitap eksik olarak basılmış. OrtaDunya.com olarak Yüzüklerin Efendisi Eklerini sizin için çevirdik ve sitemize ekledik. Bu yazıların linklerine portalımızdaki arama çubuğundan erişebilirsiniz. Yüzüklerin Efendisi Ek A ve B bölümlerinde Feanor’un 3 Silmaril’i yapmasından Valinor’un İki Ağacı Laurelin ve Telperion’a, Beren ve Luthien’den Elflerin Saklı Şehri Gondolin’e ve Valar’ın yardımını getiren Elf denizci Eärendil’den Morgoth’un yenilgisine kadar Silmarillion’dan pek çok hikayeye değiniliyor. Bunun yanı sıra bu bölümlerin ve dizinin odağında elbette ki Numenor Krallığı var. Numenor Adası, Numenor Kralları, Sürgündeki Diyarlar, Arnor ve Gondor Krallıkları, Isildur ve Anárion’un varisleri, Durin Halkı ve son olarak kronolojik bir biçimde olayları işleyen Yılların Öyküsü bu bölümlerde yer alır. Yüzüklerin Efendisi dizisini izlemeden önce okuyabileceğiniz en faydalı kitap bu olacaktır.
2. Okunması gereken 2. materyal ise Silmarillion’un sonunda yer alan Akallabêth bölümü. Akallabêth, Elf alim Pengolodh’un ağzından yazılmış Númenor Krallığı’nın çöküşünün hikayesidir. Birinci Çağ’ın sonunda, Morgoth’a karşı savaşlarında Elflere yardım eden İnsanlara, Orta Dünya’nın kötülüğünden ve kederinden arınmış yeni bir yuva verilir. Bu yuva, Büyük Okyanusun ortasında, Orta Dünya’nın batı kıyıları ile Valar’ın yaşadığı Aman’ın doğu kıyıları arasında bulunan bir ada olan Númenor adasıdır.
3. Listemin 3. sırasında Silmarillion’un en sonunda yer alan Güç Yüzükleri’ne Dair bölümü var. Bu bölümü okumak Güç Yüzükleri dizisiyle Yüzüklerin Efendisi hikayesi arasında bir köprü kurabilmek adına çok önemli. Bölümün adından da anlaşılacağı üzere, anlatılan hikayenin odağı Güç Yüzükleri. Sauron Eregion Elfleri’ne yüzük ilmini öğretir. Eregion Elfleri de, Sauron’a âli Güç Yüzükleri de dahil olmak üzere, birçok yüzüğün yapılmasında yardım eder. Bu güç yüzükleri, Orta Dünya’nın özgür halklarını kontrol edebilmek ve dolayısıyla da gücü elde etmek için Orta Dünya’nın liderlerine dağıtılır. Ancak Sauron hepsini kandırır ve diğer yüzüklere hükmetmek üzere Tek Yüzük’ü gizlice kendisi için yapar. Listede buraya kadar yer verdiğim bölümleri okumak fazla bir zamanınızı almayacaktır. Yaklaşık 110-120 sayfalık bir içerikle diziye çok büyük oranda hazır olacaksınız. Bu da yetmez, daha fazla okumak istiyorum diyenler için devam ediyorum.
4. Dördüncü sırada Bitmemiş Öyküler yer alıyor. Bitmemiş Öyküler kitabının büyük bir kısmı İkinci Çağ hikayeleri için ayrılmış durumda. Numenor Adası Üzerine Genel Bir Bilgi, Aldarion ve Erendis’in öyküsü, Elros Soyu: Numenor Kralları, Galadriel ile Celeborn’un Öyküsü ve Lorien Kralı Amroth’un Öyküsünü içeren İkinci Çağ bölümünü doğrudan okuyabilirsiniz.
5. Beşinci sırada Quenta Silmarillion yani Silmaril’lerin Tarihi var. Silmarillion kitabının özü ve en uzun kısmı olan bu bölümde Ağaçlar Çağı ve Birinci Çağ’dan Arda tarihi ile ilgili bilinmesi gereken hemen hemen her şey var. Bu kısmı diziden önce okumanızı tavsiye etmemdeki neden ilk 2 bölümde buradaki konuların da en azından flashback ile işlenecek olması.
6. 6. sırada Türkçe’ye çevrilmemiş kitaplara da değinmekte fayda var. Yüzüklerin Efendisi dizisini izlemeden önce her şeyi bilmek istiyorum diyenler için:
   • Elflerin ölümsüzlüğü ve reenkarnasyon; Valar’ın tabiatı, Orta Dünya’nın tanrısal nitelikteki varlıkları, Numenor’un coğrafyası ve yaratıkları gibi konuların ele alındığı Nature of Middle-earth, yani Orta Dünya’nın Doğası.
   • Ayrıca, Tolkien’in mevcutta yayınlanan bütün eserlerinden derlenen kitabı Numenor’un Çöküşü yayınlandığında İkinci Çağ olaylarını ilk kez tek bir cilt halinde okuyabileceğiz. Bu kitap Alan Lee’nin enfes çizimleriyle 10 Kasım 2022’de piyasaya sürülecek. Kim bilir ne zaman Türkçe’ye çevrilir.
   • İlave olarak, ben iyice abartmak istiyorum diyenler. 12 ciltlik History of Middle-earth’e de girişebilirler. Ekranda yazılı olan ciltler ve bölümler History of Middle-earth serisinde dizi ile alakalı olabilecek yerler.

Bonus olarak Yüzüklerin Efendisi Dizisini izlemeden önce OrtaDunya.com’daki yazıları okumanızda ve YouTube kanalımızdaki videoları izlemenizde de fayda var. Özellikle YouTube kanalımızda Orta Dünya lore’unu anlattığım videolarda konuları size mümkün olduğunca sade ve anlaşılır olarak görsellerle destekleyerek, harita üzerinden ve kronolojik olarak anlatmaya çalışıyorum. Takip edip bildirimleri açarsanız bu videoları kaçırmazsınız.

Filmlere de değinecek olursam, Güç Yüzükleri ile Peter Jackson üçlemesi arasında telif hakları farklılığı sebebiyle bir devamlılık olmayacak. Ortak karakterler ve aynı evrenin ardışık 2 Çağ’ı olmasına rağmen, oyuncular, dizaynlar ve kurgu farklı olacak. Diziden bağımsız olarak kesinlikle izlemeniz gereken muhteşem filmler ama dizi için izlemenize gerek yok.

Yüzüklerin Efendisi dizisini izlemeden önce okunması gereken kitaplar listesine ilaveten şuna değinmekte de fayda var. Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri dizisi, mevcut bir Tolkien romanının doğrudan bir uyarlaması değil. Bir belgesel gibi çekilmeyecek, çok sayıda uyarlamada, hatta Peter Jackson filmlerinde olduğu gibi hikayeye kitaplarda yer almayan karakterler, mekanlar ve olaylar dahil edilecek. Bu nedenle, şu ana kadar pek bilgi sahibi değilseniz böyle kalmanızda diziden daha fazla keyif alma adına fayda var.

Şunu da asla unutmamak lazım. Hiçbir uyarlama, Tolkien eserlerinin yerini tutmaz. O yüzden eğer daha önce okumadıysanız, en azından dizinin ilk sezonu bittikten sonra listemize göre kitapları okumanız da sizin açınızdan keyifli olacaktır.

Eğer Orta Dünya hayranıysanız, bizi Twitter, Instagram ve Facebook üzerinden takip etmeyi unutmayın!

YouTube ve Twitch kanallarımıza da bekleriz.