Elfler ve Cüceler Neden Düşman?

Elfler ve cüceler neden düşman?

Elfler ve Cüceler… Eru Iluvatar’ın deyimiyle “Seçilenler ve Kabul edilenler”. Elfler ve Cüceler arasında tarih boyunca zaman zaman dostluklar kurulmuş olsa da, bu iki ırk çoğunlukla karşı karşıya gelmişlerdir. Elfler ve Cüceler arasındaki husumetin başlangıcını anlayabilmek için her iki ırkın da yaratılışına bakmak gerekir.

Yaratılışsal farklılıklar

Elfler, Eru Iluvatar tarafından insanlarla birlikte yaratılır ve “Iluvatar’ın Çocukları” olarak adlandırılırlar. Yaratılışları gereği doğaya ve yetişen şeylere düşkünlerdir.

Cüceler ise, Vala Aule tarafından yaratılır. Aule’nin karakteristik özellikleri cücelerin yaratılışına da yansımaktadır. Aule “Iluvatar’ın Çocukları” hakkında bilgi sahibi olmadığından cüceleri tamamen kendi tabiatına göre yaratır. Valar arasında demircilik yetenekleriyle öne çıkan Aule’nin en önem verdiği şey madenler, taşlar ve zanaattır. Bu nedenle yarattığı cüceler de tıpkı kendisi gibi demire, madene ve zanaata çok önem verir. Geri kalan şeyler, özellikle doğa ve yetişen şeyler hiç ilgilerini çekmez. Eru da bunun farkındadır ve Aule’ye şöyle der:

“Ve fakat vakit geldiğinde onları uyandıracağım ve onlar senin çocukların olacak; seninkilerle benimkiler, kabul ettiklerim ve seçtiklerim arasında sık sık çekişmeler doğacak.”

Bu çekişmelerin temelinde iki ırk arasındaki yaratılışsal farklılıklar yatmaktadır. Aule’nin eşi Valie Yavanna’da bu durumu fark eder ve bu farklılığı çok güzel anlatır:

“Başarıya ulaşana dek bu düşünceyi benden sakladığın için; senin çocukların benim sevgimden doğan şeylere çok az ilgi duyacaklar. Babaları gibi, önce kendi elleriyle yarattıkları şeyleri sevecekler. Dünyayı kazıp duracak, dünyada yetişen ve yaşayan şeylere aldırış etmeyecekler. Birçok ağaç onların amansız demirinin darbelerini hissedecek.”

Yavanna bunu söyledikten sonra ormanları ve doğayı cücelerden ve diğer tehlikelerden korumak için, ağaçların çobanlarını, yani entleri yaratır. Entler de yaratılışları gereği cüceleri pek sevmezler. Miğfer Dibi Savaşı’ndan sonra, Gandalf ve beraberindekiler Isengard’a gittiklerinde orada Ağaçsakal ile karşılaşırlar. Bu sırada Legolas, her şey yolunda giderse, günün birinde Gimli ile birlikte Fangorn’u gezmek istediğin söyler ve Ağaçsakal’dan izin ister. Ağaçsakal’ın verdiği tepki, entlerin cücelere olan bakışını oldukça güzel yanıstır:

“Hun, hm! Bak şimdi.” dedi Ağaçsakal kara kara ona bakarak. “Bir cüce, hem de balta taşıyor! Hum! Elflere karşı iyi niyetliyimdir; ama çok fazla şey istiyorsun. bu ne tuhaf bir dostluk!”

Elfler ve cüceler arasındaki ilk çekişme

Elfler ve Cüceler arasındaki ilk çekişme cücelerin Beleriand’a gelişleriyle başlar. Beleriand’a daha önceden gelen ve diğer cücelerden daha kısa boylu olduğu için bodur cüceler olarak adlandırılan bir cüce topluluğu Elfler tarafından fark edilir. Daha önce cüceleri hiç görmeyen Elfler, onların da tıpkı orklar gibi Melkor tarafından çarpıtılan varlıklar olduklarını düşünürler ve cüceleri avlarlar. Bu olay, her ne kadar isteyerek yapılmamış olsa da cüceler ve elfler arasında yaşanmış ilk çatışmadır.

Nauglamir

Cüceler ile elfler arasındaki ilk ciddi anlaşmazlık ve savaş ise, Birinci Çağ’ın 502 yılında meydana gelir. Nogrod Cüceleri, bilinen en meşhur eserleri olan Nauglamir’i yaparlar. Nauglamir bir cüce gerdanlığıdır. Galadriel’in kardeşi olan Felagund Finrod’un Valinor’dan getirdiği değerli taşlar ile birlikte yapılan kolye, Finrod’a hediye edilir. Daha sonra, Finrod’un yaşadığı yer olan Nargothrond Ejder Glaurung tarafından yok edilir. Nauglamir Nargothrond’un hazinesi arasında kalır. Glaurung’un ölümünden sonra, hayatta kalan son bodur cüce Mim buraya gelerek altınları sahiplenir.

Bu olaylardan kısa bir süre sonra, tüm ailesini kaybetmiş olan Hurin Nargothrond’a gelir. Burada oğlu Turin’e geçmişte ihanet etmiş olan Mim’le karşılaşır ve onun kim olduğunu öğrendikten sonra onu öldürür. Nargothrond’un yıkıntıları ve hazineleri arasında Nauglamir’i bulur ve Sindar elflerinin en büyük ülkesi olan Doriath’a gider. Hurin, ailesinin başına gelenleri Melkor’un büyüsü nedeniyle gerçeğin gözleriyle değil, Melkor’un istediği şekilde görmüştür ve bu nedenle Doriath’ın Kralı Thingol’u suçlar. Kolyeyi, Thingol’un önüne fırlatır ve geçmişte ailesine baktığı için almasını söyler. Hurin daha sonra Melian’ın gözlerinden olayın aslını görür, Melkor’un oyununu fark eder ve kolyeyi yerden alarak bu sefer gerçek bir hediye olarak Thingol’e sunar.

Elfler ve cüceler arasındaki ilk savaş: Doriath

Thingol, Silmarillerin de birine sahiptir. Ve bu eşsiz kolyeyi görünce, Silmarili de bu kolye ile beraber takmak ister. Nogrod’dan yetenekli bir grup cüce o sırada Doriath’tadır. Thingol onları çağırır ve Nauglamir ile Silmaril’i birleştirmelerini ister. Cüceler hem Silmarili hem de Nauglamir’i görünce bu mücevhere sahip olmak isterler. Ama bu düşüncelerini belli etmezler. İşlerini bitirdiklerinde bu kolyeyi Thingol’a vermek istemezler. Kolyenin ataları tarafından yapıldığını, bu nedenle kendilerinin hakkı olduğunu söylerler.

Thingol kibirli bir elftir ve bu sözler üzerine cücelere “gelişimini tamamlayamamış, kaba ırk” diyerek hakaret eder ve kolyeyi almak ister. Bunun üzerine Cüceler, Thingol’u oracıkta öldürür ve Nauglamir’i de alıp kaçmaya çalışırlar. Ancak Doriathlı elfler tarafından yakalanır ve öldürürler. Elfler Nauglamir’i geri alırlar. Ancak iki tane cüce sağ kurtulmayı başarır ve Nogrod’a döner. Olanları çok daha farklı şekilde anlatan bu cüceler Thingol’un, onlara söz verdiği ödemeyi yapmadığını ve onları katletme emri verdiğini söylerler.

Bunun üzerine cüceler Doriath’a bir ordu gönderir. Doriath elfleri ve Nogrod cüceleri arasında yapılan savaşta birçok elf ve cüce katledilir. Nihayetinde savaşı cüceler kazanır. Nauglamir’i tekrar ele geçirirler ve Nogrod’a doğru yola çıkarlar. Yolda, Ossiriand’lı Yeşil Elfler ve Beren tarafından yakalanırlar ve öldürülürler. Nauglamir, bu defa da Beren’in eliyle Thingol’un kızı Luthien’e geçer.

Cüceler ve elfler arasındaki bu savaş, binlerce yıl boyunca iki ırkın birbirlerine karşı güvensiz ve mesafeli olmalarına sebep olur. Öyle ki, Üçüncü Çağ’ın sonlarında dahi bu husumetin izlerini görürüz.

Bu savaş, savaşın sebepleri ve sonuçları, elfler ve cüceler tarafından farklı şekilde yorumlanır. Gandalf Moria kapılarını ararken Legolas ile Gimli, bu anlaşmazlık üzerine tartışırlar.

“Dostluğun zayıflaması cücelerin suçu değil,” der Gimli.

“Suçun elflerde olduğunu da duymadım şimdiye kadar,” diye karşılık verir Legolas.

Gandalf ise “Ben her ikisini de duydum, ve şimdi bu konuda bir hüküm verecek değilim. Fakat ikinizden rica ediyorum, Legolas ve Gimli, en azından dostça geçinip bana yardımcı olun.” Der.

Üçüncü Çağ

Elfler ve Cüceler arasındaki ilk savaştan yaklaşık 6500 yıl sonra, Kuyutorman Kralı Thranduil, Erebor Macerası sırasında topraklarına izinsiz giren Thorin ve kafilesini yakalar. Onları hapseder ve kötü muamele eder. Göl Kasabası sakini Bard tarafından Ejderha Smaug öldürüldükten sonra Thranduil, Ejderha katili Bard ile birliklte Erebor’a yürür. Bard, Göl Kasabası Esgaroth’un yıkımı nedeniyle hazineden pay ister. Thranduil de bu hazinede hakkı olduğunu düşünür. Fakat Thorin ikisinin de isteğini reddeder. Bunun üzerine Erebor, Elfler ve insanlar tarafından kuşatılır. Fakat elfler ve insanların amacı savaşmak değildir, iki taraftan da kayıp yaşanmasını istemezler. Thranduil isteğini elde etmek için cüceleri aç, susuz ve çaresiz bırakarak pazarlığa zorlamak ister.

Bu sırada Thorin, Demir Tepeler Lordu Dain Demirayak’a haber göndererek Elfler ve insanlara karşı yanlarında yer almalarını ister. Bilbo Baggins ise, olası bir savaşın önüne geçmek için Arkentaşı’nı çalar ve Bard ile Thranduil’e verir. Bard ve Thranduil, Thorin’e Arkentaşı’nı geri verme karşılığında hazinedeki paylarını isterler. Bu esnada, Dain ve ordusu yardıma gelir. Buna karşın Thranduil yine de mecbur kalmadıkça savaşmak istemez. Cüceler tam saldırıya geçeceği sırada Gandalf ortaya çıkar ve goblinlerin gelişini haber verir. Böylece elfler ve cüceler arasında çıkacak yeni bir savaş son anda önlenmiş olur. Goblin ile warglara karşı İnsanlar, Elfler ve Cüceler birleşir ve Beş Ordular Muharebesi yapılır.

Aradan geçen 77 yılın ardından 3018 yılında, Elrond’un Divanı sırasında, Legolas, Gollum’u zindanlara kapatmadıklarını, ormanda dolaştırdıklarını  söylediğinde Gloin bu duruma içerler.

Elf Kralı’nın sarayının derinliklerindeki kendi mahkumiyetinin eski hatıraları aklında canlanır. Gloin, gözlerinde çakan bir şimşekle “Bana bu kadar merhamet göstermemiştiniz.” der.

Bunun üzerine Gandalf, “eğer elfler ile cüceler arasındaki tüm zıtlaşmalar buraya taşınacaksa, bu Divan’dan vazgeçelim daha iyi.” diyerek konuyu kapatır.

Yüzük Savaşı

Tek Yüzük Serüveni esnasında Moria’dan kaçan Yüzük Kardeşliği, Lothlorien’e girmek ister. Lorien sınırına geldiklerinde elfler, Gimli’nin geçmesine razı olmazlar. Ancak gözleri bağlı bir şekilde geçmesine izin verirler. Gimli bu duruma şiddetle karşı çıkar. Kendisi ile beraber Legolas’ın da gözünün bağlanmasını ister. Buna da Legolas karşı çıkar. Grubun lideri Aragorn’un kararı ile tüm Kardeşliğin gözü bağlanır ve yola öyle devam ederler.

Caras Galadhon’a vardıklarında ise onlara başlarından geçenleri soran Celeborn, Gandalf’ın bir Balrog tarafından öldürüldüğünü öğrenir. Balrog’un yeniden uyanmasından cüceleri sorumlu tutar.

Cüceler ve elfler arasında yapılan savaşın üzerinden binlerce yıl geçmiş olmasına rağmen, Lorien ve Kuyutorman Krallıklarının neden cücelere karşı hala bu denli katı oldukları kitaplarda net bir biçimde ifade edilmez. Fakat buna ilişkin bir tahmin yürütülebilir. Şöyle ki; Thingol ve Doriath elfleri Sindar;  Kuyutorman ve Lorien elfleri ise  Silvan Elfidir. Her iki Elf soyu da Teleri’ye dayanır, yani akrabadırlar. Bu nedenle geçmişte yaşanan savaşları çok iyi bildiklerinden cücelere karşı hala öfkeli olmaları çok yüksek bir ihtimaldir.

Elfler ve cüceler arasındaki dostluklar

Elfler ve cüceler, aralarındaki anlaşmazlıklarla ön plana çıkıyor olsalar da, elfler ve cüceler arasında zaman zaman büyük dostluklar da kurulmuştur. Özellikle Noldor elfleri ve cüceler arasında bunu görmek mümkündür. Çünkü Noldor elfleri de tıpkı cüceler gibi zanaata ve demirciliğe düşkündür. En meşhur elf-cüce dostluklarından biri ise Celebrimbor ve Narvi’nin dostluğudur. İkili beraber Khazad’dum’un batı kapısını inşa ederler. Hatta kapının parolası Elfçe “Mellon”dur, yani dost. Celebrimbor yaptığı Güç Yüzüklerinden birini cücelere verir. Bu dönemde sadece Celebrimbor ve Narvi arasında değil, tüm Eregion elfleri ve Khazad-dum cüceleri arasında dostluk ve ticaret ilişkileri gelişmiştir.

Yüzük Savaşı sırasında, Gimli’nin babası Gloin, Sauron’un cücelere yaptığı teklifi haber vermek ve Balin hakkında bilgi almak için Ayrıkvadi’ye gelir. Bu durum da elf ve cüceler arasındaki dostluğu gösteren bir durumdur.

Yüzük Kardeşliği Lothlorien’e geldiğinde bir Noldor elfi olan Galadriel, Gimli’ye diğer kardeşlik üyelerinden farklı davranmaz. Aksine oldukça dostça yaklaşır. Hatta zamanında akrabası Feanor’a tek telini bile vermeyi reddettiği saçından, Gimli’ye tam üç tel verir. Gimli de bu dostluğun bir simgesi olarak bu saç tellerini kırılmaz bir kristalin içine koyarak torunlarına bir yadigar olarak bırakma sözü verir.

Rohan topraklarında Üç Avcılar’ın yolu Éomer ile yolları kesiştiğinde, Galadriel hakkında olumsuz sözler söyleyen Éomer’i sert bir biçimde uyaran Gimli olur. Éomer buna karşılık Gimli’yi tehdit ettiğindeyse, onu savunan da Legolas olur.

Elfler ve cüceler arasındaki en iyi dostluk: Legolas ve Gimli

Ve bu yüzden hiç kuşkusuz ki, elfler ve cüceler arasındaki en meşhur dostluk, Legolas ve Gimli arasındaki dostluktur. İlk başta pek de iyi başlamayan ilişkileri, zamanla yerini çok büyük bir dostluğa bırakır. Beraber yolculuk yaptıkça, birbirlerini tanıdıkça ve kolladıkça aslında geçmişte yaşanan kötü olayların tüm cücelere veya tüm elflere mal edilemeyeceğini anlarlar.

Yüzük Savaşı sona erdikten sonra, Miğfer Dibi’ndeki Pırıltılı Mağaraları ve Fangorn Ormanı’nı tekrar ziyaret ederler.

Legolas, Gimli’yi Ölümsüz Topraklara gitmeye davet eder ve oraya giden ilk cüce olmasını sağlar. Böylece bu büyük elfler ve cücelerin dostluğu Orta Dünya’dan ayrılarak Ölümsüz Topraklara taşınır.

 

---

Eğer Orta Dünya hayranıysanız, bizi Twitter, Instagram ve Facebook üzerinden takip etmeyi unutmayın!

YouTube ve Twitch kanallarımıza da bekleriz.