Tom Bombadil’in Maceraları | Kitap İncelemesi

Tom Bombadil’in Maceraları – Kitap İncelemesi

J.R.R. Tolkien‘in yazmış olduğu Tom Bombadil’in Maceraları ve Kırmızı Kitap’tan başka şiirler kitabı, ülkemizde diğer Tolkien kitaplarında (Yüzüklerin Efendisi kitapları hariç) olduğu gibi İthaki Yayınları tarafından geçtiğimiz ay yayımlandı. Kitabın çevirisi Nihan Elçi, kapak uygulaması ise Hamdi Akçay tarafından yapıldı.

304 sayfadan oluşan kitabın son derece şirin ve sempatik bir kapak tasarımı var, insanın içinde sımsıcak duygular uyandırıyor sanki Orta Dünya’ya açılan bir pencereden bakıyormuş gibi. Tom Bombadil’li kitap kılfının altında bizi J.R.R. Tolkien imzalı mor ciltli bir kapak bekliyor. Bana mı öyle geldi bilmiyorum ama, kitabı kargodan aldığımda sanki kitap vanilya kokuyordu. Ya da belki de bana verdiği huzur dolu hislerden ben bu kokuyu aldım.

Normalde şiire pek ilgi duymayan biriyimdir, ancak söz konusu Tolkien’in şiirleri olduğu zaman benim için iş değişir. Çoğu şiirini İngilizce olarak okuduğum Tolkien şiirlerinin Nihan Elçi tarafından çok başarılı bir şekilde dilimize çevrildiğini görmek ziyadesiyle mutlu etti o yüzden. Tom Bombadil’in Maceraları kitabından sizin de benzer bir tat alacağınıza inandığımdan ve çevirinin güzelliğini göstermek için örnek olarak 2 dörtlük paylaşmak istiyorum.

İhtiyar Tom Bombadil neşeli adamdı;
Parlak maviydi ceketi, çizmeleri sarıydı,
Tepe’nin altında yaşardı; ve bir kuğu tüyü
Eski şapkasında esintiyle sallanırdı.

İhtiyar Tom dolanırdı otlakları
Düğünçiçekleri toplar, gölgeleri kovalardı
Çiçeklerde uğuldayan yabanarılarını gıdıklar
Saatlerce mesken tutardı suyun kıyısını.

Tom Bombadil karakterine gelecek olursak, Yüzüklerin Efendisi – Yüzük Kardeşliği kitabından kendisini Frodo ve arkadaşlarını höyüklü kişilerden kurtarırken ve çoğunlukla kendi hakkında şarkılar söylerken hatırlıyoruz.

Ama kimdir bu Tom Bombadil?

Tom Bombadil Orta Dünya’daki en büyük gizemlerden biridir. Kimi onun Eru, Tolkien’in dünyasındaki yaratıcı olduğunu düşünür, kimi ise Gandalf gibi bir Maia, yarı-tanrı diyebileceğimiz bir varlık olduğuna inanır. Ancak şu kesin ki, kendisi sıra dışı ve merak uyandıran bir varlıktır.

Bombadil, davranışları itibariyle doğayla yakınlığı olan, çayır çimen gezen, ağaçların arasında gününü geçiren bir karakterdir. Dışarıdan yüzeysel olarak bakıldığında son derece sade ve düz bir adam olarak görünür. Yaşlı ormanda yaşar, bu ormanın sınırlarının ötesi onu ilgilendirmez. Dünyanın geri kalanının sorunlarıyla ilgilenmez; onun için şarkı söylemek, bir gizem olarak kalmak ve günleri neşe içinde geçirmek yeterlidir.

Kitabın adının bu açıdan uygun olmadığını ve insanları yanlış yönlendirdiğini söylemek mümkün. Kitaptaki şiirlerden yalnızca iki tanesi doğrudan Tom Bombadil’e odaklı şiirler, geri kalanı ise Orta Dünya’yla alakalı rastgele konuları anlatıyor.

Yani elimizde Tom Bombadil ile ilgili iki şiir var. Geri kalanı ise Fül’lerden tutun kedilere kadar geniş bir yelpazeyi içeren on iki şiir daha içeriyor. Tabii bir tane de bizzat Frodo Baggins tarafından yazıldığı konuşulan, Tek Yüzük ile ilgili bir rüyasını anlattığı bir şiir daha var.

Tom Bombadil’in Maceraları – Orta Dünya’dan Şiirler

Tolkien Tom Bombadil’in Maceraları kitabındaki şiirlerin hobbitlerin kaleminden çıktığını söylemektedir. Kafiyeli yapıları ve ölçüleri Elf şiirlerine kıyasla biraz daha yontulmamıştır bu yüzden. Tolkien ise bu sebepten zamanında haksız eleştirilere maruz kalmıştır, halbuki kendisi bilinçli olarak hobbit kaleminden çıkmış gibi yazmıştır bu şiirleri ve tabii ki Yüzüklerin Efendisi’nde olduğu gibi dünyasını anlayamamış kişilerin eleştirilerini de pek umursamamıştır.

İçerdiği şiirler bence son derece eğlenceli olsa da, Orta Dünya’yla ilgili bilmediğimiz, kritik bir bilgi gözüme çarpmadı. Yine de, bir Tolkien hayranıysanız bu kitaptan alacağınız tat sıradan bir okuyucuya kıyasla daha yüksek olacaktır diyebilirim.

İthaki Yayınları basımında Christina Scull & Wayne G. Hammond ikilisinin düzenlemesi olduğunu görüyoruz. Yaptığım araştırmalar sonucu söyleyebilirim ki kitabın en iyi basımı bu basım.

Kapanış notu olarak şunu eklemek istiyorum, bu son derece hoş görünüşlü kitap benim kütüphanemde en güzel yeri aldı. Sizler de eğer şiirlerden hoşlanıyor ve Tolkien’in dünyasıyla ilgili güzel detayları önemsiyorsanız, özellikle de yılbaşı indirim döneminde olduğumuz şu günlerde bu kitabı kaçırmayın derim. Hepinize iyi okumalar diliyor, Tom Bombadil’in Maceraları kitabını okuduktan sonra Tom Bombadil’i daha yakından tanımak için aşağıdaki videodaya davet ediyorum.

YouTube ve Twitch kanallarımıza da bekleriz.