Bu yazımızda Yüzüklerin Efendisi filmlerinin etkisiyle ortaya çıkan Batıağıl düşerken Gondor neredeydi sorusunu ele alıyoruz.
Gondor, neden yardım etmedi? Yardım edebilir miydi? Gondor ve Rohan arasında nasıl bir ilişki söz konusu? sorularını işleyeceğiz.
Filmde, Miğfer Dibi Savaşı öncesi, Aragorn‘un Gondor’dan yardım isteme önerisine Rohan Kralı Theoden sitemkar bir şekilde “Batıağıl düşerken Gondor neredeydi?” diyerek karşılık veriyor ve yardım istemeyeceğini, yalnız olduklarını söylüyor.
Peki gerçekte de böyle miydi? Yani Theoden, Batıağıl düşerken Gondor neredeydi? diye sorarken haklı mıydı bakalım.
Öncelikle biraz geçmişten, Gondor ve Rohan ilişkilerinin temelinden başlayalım.
Üçüncü Çağ’ın 2510 yılında, Gondor Vekilharcı Cirion, Rhun ordularının saldırısını önceden tahmin etmiş ve Kuzey’de yaşayan, Eotheod, yani At Halkı olarak bilinen Eorl ve halkından yardım istemişti. Cirion‘un tahmini doğru çıkmıştı. Gondor kuvvetli bir saldırıya uğramıştı. İşler Gondor için kötü giderken, Eorl, Süvarileriyle birlikte Celebrant‘a ulaşarak Rhun ordularını yok etmişti. Bu yardım sonrası, Vekilharç Cirion, o zaman Calenardhon olarak adlandırılan bölgeyi Eorl’a vermiş ve bu bölge artık Rohan olarak bilinmeye başlamıştı. Eorl, bu iyiliğin karşısında Cirion‘a ebedi dostluk yemini etmişti.
Bu yemin, hem Eorl ve Cirion‘u, hem de onlardan sonraki Rohan Kralları ve Gondor Vekilharçları’nı da bağlayıcı nitelikteydi. Rohan-Gondor ilişkilerinin yüzlerce yıl bozulmadan devam etmesini sağlayan bir yemindi. Gondor ne zaman yardıma çağırsa, Rohan yardıma gidecekti. Yani aslında, Rohan içişlerinde bağımsız olsa da, Gondor’a bu konuda bağlı bir ülke konumundaydı. Dolayısıyla, Rohan’ın Gondor’u çağırması aslında mümkün değil. En fazla yardım isteyebilirler. Ama Gondor çağırdığında, bu yeminin bir gereği olarak Rohan yardıma gitmeli.
Batıağıl neresi? Batıağıl’ın önemi ne?
Batıağıl, Rohan’ın en batısında yer alan, Rohan Geçidi‘nin hemen doğusundaki bir bölgedir. Rohan‘ın batı sınırı olması dışında coğrafik olarak başka bir önemi yoktur. Ancak Theoden’in oğlu Theodred‘in, bu bölgede; Birinci Isen Sığlıkları Muharebesinde, Saruman‘ın Urukları tarafından öldürülmüş olması nedeniyle farklı bir öneme sahipti. Kral Theoden, o dönemlerde Grima‘nın etkisi altındaydı. Zihnen ve fiziken zayıf düştüğü için aslında tüm kararları onun adına Grima alıyordu. Bu sayede Saruman, Rohan istilasına başlamıştı. Rohan’ın İkinci Komutanı Theodred, bu istilayı önlemek için kendi birlikleriyle saldırıya geçmişti. Birinci Isen Sığlıkları Muharebesinde öldürülmüştü. Theoden de filmde, aslında oğlunu yitirmenin derin üzüntüsünü yaşayan bir baba olarak “Batıağıl düşerken Gondor neredeydi?” diye soruyor.
Batıağıl Düşerken Gondor Neredeydi?
Theodred’in öldüğü Birinci Isen Sığlıkları Muharebesinin yaşandığı tarih 25 Şubat 3019. Bu tarihte Theoden Grima’nın kontrolün altında. Yani Gondor’dan yardım isteyecek bir halde değil.
Batıağıl’ın düştüğü tarihlerde Gondor da kendi düşmanlarıyla çatışmalar ve savaşlar yaşıyor. 1 Mart 3019 tarihinde, yani Theodred’in öldürülmesinden 6 gün sonra, Harad ordularının harekete geçmesi haberi üzerine, Faramir Ithilien’e gidiyor. Yani aynı tarihlerde Gondor kuşatmaları da başlamış durumda. 9 Mart’ta Osgiliath düşüyor. 10 Mart’ta Cair Andros işgal ediliyor. Mordor orduları Minas Morgul’dan yola çıkıyorlar. 14 Mart’ta da Gondor tamamen kuşatılıyor ve Pelennor Çayırları Savaşı yapılıyor.
Kralın Dönüşü, Gondor Kuşatması bölümünde Denethor ve Faramir arasında geçen diyalog Gondor’un neden Rohan’a yardıma gidemeyeceğini net bir şekilde anlatıyor. 11 Mart 3019’ta, yani Osgiliath ve Cair Andros yeni düşmüşken; Denethor Cair Andros uzak olduğu için orayı geri almayı düşünmüyor bile. Yalnızca daha yakında olan Osgiliath’a Faramir’i yolluyor. Yani kendi bölgesine bile asker gönderemeyecek durumdayken, Rohan’a hiç gönderemez.
“O sadece bir denemeydi.” dedi Faramir. “Bugün kaybımızı Düşman’dan on misliyle çıkartabiliriz ama sonunda bu değiş tokuştan pişmanlık duyacak olan yine biz olabiliriz. Çünkü onun koca bir orduyu kaybetmesinin bedeli, bizim bir bölük kaybetmemizin bedelinden düşük. Ve eğer geçidi zorla ele geçirirse o kadar uzağa yerleştirdiğimiz birliklerin geri çekilmesi tehlikeli olacaktır.”
“Peki ya Cair Andros’a ne demeli?” dedi Prens. “Orasının da elde tutulması gerekir, eğer Osgiliath savunulacaksa. Sol yanımızdaki tehlikeyi unutmayalım. Rohirrim ya gelecek, ya gelmeyecek. Fakat Faramir bize, Kara Kapı’dan durmadan bu tarafa doğru yaklaşan büyük güçten söz etti. Bu güçten, birden fazla ordu çıkabilir ve birden fazla geçide saldırabilir.”
Gondor’un İşaret Kuleleri
Yardım çağırma konusuna değinmişken, burada akıllara Gondor’un İşaret Kuleleri gelebilir. Gondor’un Kızıl ok ile beraber, bir diğer yardım çağrısı da bu işaret kuleleridir. Hepsi Gondor sınırlarında bulunan bu 7 kule sırasıyla; Amon Din, Eilenach, Nardol, Erelas, Min-Rimmon, Calenhad ve Halifirien kuleleridir. Gondor’a ait olan bu işaret kulelerinin Rohan tarafından kullanılamayacağı tahmin edilmektedir. Rohan tarafından bu işaret kuleleri kullanılabilse dahi, bahsettiğimiz mevcut şartlar ve yaşanan olaylar sebebiyle yardım gelebilmesi zaten mümkün değil.
Sonuç olarak, Batıağıl düşerken Gondor neredeydi sorusunun cevabı: Gondor Gondor’daydı. O tarihlerde kendine bile zar zor yetiyordu. Kendi topraklarında, kendi düşmanlarıyla savaşmakla meşguldü. Yani yardım istense ve Gondor da yardım etmek istese dahi Rohan’a yardıma gidemezdi. Bu nedenle Batıağıl düşerken Gondor neredeydi? sorusu anlamsız bir soru oluyor.
“Batıağıl düşerken Gondor neredeydi?” benzeri, merak ettiğiniz sorularınızı yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
Eğer Orta Dünya hayranıysanız, bizi Twitter, Instagram ve Facebook üzerinden takip etmeyi unutmayın!
Yüzüklerin Efendisi dizisiyle ilgili son haberleri takip etmek için portalımıza, Orta Dünya ile ilgili tartışmalara katılmak için de forumumuza mutlaka bir göz atın.