Sauron Kimdir? (1. Çağ)

Orta Dünya’nın özgür halklarının en büyük düşmanı Yüzüklerin Efendisi Sauron kimdir? Güç yüzüklerini yapmadan ve Karanlıklar Efendisi olmadan önce neler yapmıştır? Sauron’un kökeni neye dayanır ve Birinci Çağ’daki olaylardaki rolü nedir?

Sauron Nasıl Yaratıldı?

Maiar’dan, yani yarı tanrı sınıfından biri olan Sauron, Ainur’un Müziği’yle evrenin meydana gelmesinden önce Eru tarafından yaratılır. Zamanın başlangıcında, Eä’ya yani evrene giren tanrı ve yarı tanrılardan, yani Ainur’dan biridir. Burada Demirci Vala Aulë’nin Maia’larından biri olur ve “takdire şayan” anlamına gelen Mairon ismiyle bilinir.

Başlangıçta kötü değildir. Aulë’den demircilik ve zanaata dair pek çok şey öğrenir. Mairon’un erdemi ve onu diğer Maiar’dan ayıran özelliği düzene, planlamaya ve koordinasyona olan aşırı düşkünlüğüdür. Karışıklık ve kaostan asla hoşlanmaz. Mairon’un düzen takıntısı zamanla dünyadaki diğer varlıklara olan sevgisini gölgelemeye başlar. Mükemmeliyetçiliği öyle bir saplantı haline gelir ki iradesine hükmeder ve tek amacı haline gelir. Tasarımlarını hızlı ve ustaca gerçekleştiren Melkor’a olan hayranlığı da bu şekilde başlar.

Sauron’un Efendisi Kimdir?

Bu durum Maiar’ın aklına girmeye ve kendi tarafına çekmeye çalışan Melkor’un işine gelir. Ona hayran olan Mairon’u da tuzağa düşürür. Ve böylece Mairon, Karanlıklar Efendisi Melkor’un en büyük ve en güvenilir hizmetkarı olur. Beleriandlı Sindar Elfleri tarafından “korkunç dehşet” anlamına gelen Gorthaur ve diğer Elfler tarafındansa “tiksinilen” anlamına gelen Sauron olarak bilinmeye başlar.
Sauron en başlarda Melkor kadar kötü değildir, çünkü kendisine değil efendisine hizmet eder. Onun isteklerini yerine getirir. Dünyayı bozmak ve güzel olan her şeyi yozlaştırmak isteyen Melkor’un aksine, Sauron yalnızca dünyaya hükmetmek ister.

Melkor, Lambaları yok ettikten ve Ağaçlar Çağı başladıktan sonra Orta Dünya’nın kuzeybatısına büyük Angband kalesini inşa eder. Bu kaleyi yapmaktaki amacı, Aman kıtasından gelebilecek Valar saldırısına karşı ilk savunma hattını çekmek ve ana kalesi Utumno’yu korumaktır. Böylece, Angband’a en güvenilir yardımcısı Sauron’u komutan olarak atar.

Valar, Güçler Savaşı’nda Melkor’u ele geçirir ve Utumno ile Angband’ı yerle bir eder. Savaştan sonra Valar, Angband’ın yıkıntıları arasında Melkor’un hizmetkarlarını arar. Ancak birçok gizli oda ve mahzenin bulunduğu Angband’ta ustaca saklanan Sauron’u ve Balrog’ları bulamazlar.

Melkor, Aulë’nin yaptığı zincir Angainor ile 3 Çağ, yani 2900 güneş yılı boyunca Mandos’un Salonları’nda esir tutulur. Bu esnada intikamını planlar. Melkor’un yokluğunda hizmetkarları üremeye devam eder ve efendilerinin dönüşünü bekler.

Cezasını tamamlayan Melkor, intikam duygularını gizleyerek pişmanlığını dile getirdikten sonra Manwë tarafından affedilir. Melkor dostça gözükerek Noldor Elfleri arasında nifak tohumları eker. Gizli planları başarılı olan ama niyeti de açığa çıkan Melkor, kaçar ve saklanır. Karanlık Avathar topraklarında Ungoliant ile yolu kesişir. Örümcek şeklindeki bu gizemli karanlık varlığın bitmek bilmeyen açlığını giderme sözü vererek, kendisine yardım etmeye onu ikna eder. Ungoliant’ın ördüğü ağlarla gizlice Valinor’un İki Ağacı, Laurelin ve Telperion’a giderler ve ağaçları yok ederler. Valinor karanlığa gömülür. Bu karmaşa devam ederken Formenos’a giden Melkor, Fëanor’un silmarillerini çalar ve Helcaraxë üzerinden Orta Dünya’ya geri döner.

Sauron’a emanet ettiği Angband kalesini yeniden inşa eder, Thangorodrim dağlarını yükseltir ve burayı ana kalesi yapar. Ve böylece yüzlerce yıl sürecek Beleriand Savaşları başlar.

Güneş’in ilk doğuşundan ve İnsanların Batı’ya gelişinden sonra Morgoth olarak anılmaya başlanan Melkor, Ilúvatar’ın Çocukları’nın ikincisini, yani İnsanları bulmak ve kendi iradesine göre yozlaştırmak ister. Savaşın komutasını Sauron’a bırakır ve Angband’ı gizlice terk eder.

1. Çağ’da Sauron

Sauron Morgoth’un yokluğunda daha irfan sahibi, güçlü ve zalim olmuştur. En büyük özelliği istediği zaman şekil değiştirebiliyor olmasıdır. Sauron Morgoth için korkunç hayvanların bedenlerinden ve ruhlarından yararlanarak kurtadamları ve vampirleri yaratır.

Fingolfin’in ölümünden sonra Sauron, Tol Sirion adasına bir saldırı başlatır. Adayı savunanların üzerine mutlak bir korku çöker. Sauron, Tol Sirion adasındaki Minas Tirith’i ele geçirir ve kulenin muhafızı Orodreth Nargothrond’a kaçmak zorunda kalır. Buraya yerleşen Sauron, Minas Tirith’i Morgoth için bir gözcü kulesine çevirir. Bir zamanlar zarif ve güzel olan Tol Sirion adası, Tol-in-Gaurhoth adını alır, yani Kurtadamlar adası.

“Sauron artık dehşet verici güçte bir büyücü olmuş, gölgelerle hayaletlerin efendisine dönüşmüştü; zihni çürümüş ve gücü zalimdi, dokunduğu her şeyi bozuyor, hükmündeki her şeyi kötülüğe yöneltiyordu; kurtadamların efendisiydi ve en büyük mahareti işkenceydi.”
~Silmarillion, “Beleriand’ın Yıkılışına ve Fingolfin’in Ölümüne Dair”

Barahir ve Yoldaşları

Barahir ve yoldaşlarının yaptıklarını duyan Morgoth, Sauron’a onları bulup öldürmesini emreder. Barahir’in yoldaşlarından biri olan Gorlim çok âşık olduğu karısı Eilinel’i kaybetmiştir ve karısının akıbetinden habersizdir. Bu yüzden zaman zaman grubundan ayrılarak gizlice onu aramaya koyulur. Bir güz akşamının alacakaranlığında, Gorlim eski evine tekrar gider ve karısını gördüğünü düşünür. Ancak bu yalnızca bir tuzaktır, Gorlim’in yoldaşlarından bile gizlediği bu yolculuklardan haberdar olan Sauron, avcılarını göndererek Mutsuz Gorlim’i tuzağa düşürmüştür.

Karısının hala hayatta olduğunu ve Sauron tarafından tutsak edildiğini düşünen Gorlim, Sauron’un huzuruna getirilir. Gorlim karısına yeniden kavuşmayı ve onunla beraber serbest bırakılmayı ister. Sauron ise istediği bilgi karşılığında bunun ufak bir bedel olduğunu söyler ve büyük bir zevkle kabul eder. Gorlim vazgeçmek üzereyken Sauron’un gözlerinin dehşeti altında bildiği her şeyi anlatır.

Bunun üzerine Sauron güler ve Gorlim’le alay eder. Kendisinin evde gördüğü şeyin, tuzağa düşmesi için sihirle hazırlanmış bir hayalet olduğunu, çünkü Eilinel’in öldüğünü anlatır. “Yine de dileğini yerine getireceğim. Eilinel’in yanına gidecek ve hizmetimden azat edileceksin.” der Sauron ve ardından Gorlim’i hunharca katleder.

Böylece Barahir’in gizlendiği yer ortaya çıkarılmış olur. Orklar şafaktan önceki sessiz saatlerde gelip Dorthonionlu İnsanlara sürpriz yaparak hepsini katleder. Aralarında bir tek, o an tehlikeli bir görev için uzakta olan Barahir’in oğlu Beren yoktur.

Beren ile Luthien

Beren babasının ölümünün intikamını almaya yemin eder. Yapayalnız bir kaçak olarak Dorthonion’da dolanıp durur. Tek başına başardığı yiğitçe işler Beleriand’ın dört bir yanında duyulur. Böylece Morgoth Beren’in başına, Noldor’un Yüce Kralı Fingon’unkine eşit bir ödül koyar. Ancak Orklar çıkıp onu aramak bir yana, yaklaştığını duydukları anda kaçışırlar. Bu nedenle, onunla çarpışmak üzere, Sauron’un başında bulunduğu bir ordu yola çıkar. Sauron, kurtadamları, içlerine korkunç ruhlar hapsettiği iğrenç hayvanları yanına alarak Beren’i arar.

Doriath’a geçen Beren, burada Sindar prensesi ve Thingol ile Melian’ın kızı Lúthien‘i görür ve ona âşık olur. Thingol, Beren bir ölümlü olduğu için Lúthien’le evlenmesine izin vermez. Beren’e, ancak Morgoth’un Demir Tacı’ndan bir Silmaril getirmesi halinde evliliğin gerçekleşmesine izin vereceğini söyler. İmkânsız olduğunu düşünerek bu görevi verir, ancak Beren kararlıdır. Nargothrond’lu Finrod Felagund’a gider. Babası Barahir’e verdiği sözü yerine getirmesini ve ona bu görevde yardım etmesini ister.

Finrod Felagund, Beren ve on yoldaşı, Silmarilleri aramak için Nargothrond’tan ayrılır. Ork kılığında Ered Wethrin ve Taur-nu-Fuin arasındaki vadiye girerlerken Sauron onları uzaktan görür. İçine bir şüphe düşer, çünkü aceleyle geçip gitmişlerdir ve bu yoldan geçen Morgoth’un tüm hizmetkârlarına emredildiği gibi rapor vermek üzere durmamışlardır. Bu yüzden Sauron yollarını kesip huzuruna getirmeleri için hizmetkârlarını gönderir.

Finrod Felagund vs Sauron

Böylece Finrod Felagund ile Sauron arasındaki pek meşhur olan o mücadele gerçekleşir. Finrod güçlü şarkılarıyla Sauron’la çekişir ve gücü çok müthiştir, ancak Leithian Destanı’nda anlatıldığı gibi, üstün olan Sauron’dur.

Bunun üzerine Sauron üzerlerine geçirdikleri kılıklardan onları soyar. Sauron’un önünde çıplak ve korkmuş bir halde kalakalırlar. Soyları açığa çıkmış olsa da Sauron isimlerini ve amaçlarını öğrenemez. Sauron onları karanlık, sessiz ve derin bir çukura atar. İçlerinden biri çıkıp da gerçeği açık etmediği takdirde, onları acımasızca öldürmekle tehdit eder. Arada sırada karanlıkta parlayan bir çift göz görünür ve ardından bir kurtadam çıkıp Finrod ile Beren’in yoldaşlarından birini yutar. Ancak yine de bu yoldaşların hiçbiri efendilerine ihanet etmez.

Tüm yoldaşları öldükten sonra, çukurda yalnızca Finrod ve Beren kalır. Sauron’un amacı, Finrod’u sona saklamaktır, çünkü onun büyük bir kudrete ve bilgeliğe sahip Noldo olduğunu anlamıştır ve görevlerinin sırrının onda olduğunu düşünür. Kurtadam Beren için geldiğinde, Felagund bütün gücünü kullanarak aniden zincirlerini koparır ve kurtadamla boğuşarak onu elleri ve dişleriyle alt eder. Ama kendisi de ölümcül yaralar alır. Finwë hanedanının en zarifi ve gözbebeği, Kral Finrod Felagund Beren’i kederler içinde bırakarak can verir.

Luthien ve Huan

Tam o karanlık anda, Lúthien Tol-in-Gaurhoth (Tolingaurhoth) köprüsüne gelir ve taştan inşa edilmiş hiçbir duvarın karşı koyamadığı bir şarkı söyler. Beren onu duyar ve yanıt verir, ancak gücünü yitirir ve karanlığın içinde yere yıkılır. Lúthien onun sesini duyar ve daha güçlü bir şarkı söyler. Kurtlar ulur, ada sarsılır. Kapkara düşüncelere dalarak yüksek kulesinde dikilen Sauron, Lúthien’in sesini duyduğunda gülümser. Bu sesin sahibinin Thingol’un ve Melian’ın kızı olduğunu anlar. Lúthien’in güzelliği ve şarkısının mucizesi Doriath sınırlarını aşmış, dört bir yanda ün kazanmıştır. Alacağı ödülün kesinlikle çok büyük olacağını bildiğinden, Lúthien’i yakalayıp Morgoth’a teslim etmeyi düşünür.

Oromë’nin avcı köpeği Huan da Lúthien’le beraber oradadır. Sauron köprünün üzerine bir kurt salar, ama Huan gelen kurdu sessizce öldürür. Sauron yine de teker teker diğer kurtlarını da gönderir. Huan her birini boğazlar. Bunun üzerine Sauron, kadim bir kötüyü, Angband’daki kurtadamların efendisi ve atası olan Draugluin’i gönderir. Onun kudreti müthiştir ve Huan’la Draugluin arasındaki dövüş uzun ve zorlu olur. Ama sonunda Draugluin kaçıp kuleye sığınarak, Sauron’un ayakları dibinde ölür. Ölürken de efendisine Huan’ın da orada olduğunu söyler.

Sauron vs Huan

Sauron, Huan’ın kaderinde gelmiş geçmiş en büyük kurt tarafından öldürülmek olduğunu bildiğinden, bunu kendisinin başarabileceği fikrine kapılarak kurtadam suretine bürünür. Dünya üzerinde görülmüş en kudretli kişiye dönüşür. Huan’ı yenmek üzere gelip, köprünün girişinde belirir. Yaklaşırken öyle bir dehşet saçar ki Huan bile kenara sıçrar.

Bunun üzerine Sauron, Lúthien’in üzerine atılır. Lúthien Sauron’un gözlerinden okunan kötü ruhunun ve nefesinin kötü kokusunun etkisiyle kendinden geçerek bayılır. Bayılırken, Sauron’un gözlerinin önüne, kendi pelerininden kopardığı bir parçayı fırlatarak Sauron’u bir anlığına sendeletir. Bu durumdan istifade eden Huan atılır ve Huan ile Kurt-Sauron’un kavgası başlar. Ulumaları tepelerde yankılanır. Vadinin karşısındaki Ered Wethrin’in duvarlarında duran nöbetçiler bu sesleri ta uzaktan duyup dehşete kapılırlar.

Ancak ne büyücülük ne de büyü, ne pençe ne de zehir, ne şeytani marifet ne de hayvani kuvvet Valinorlu Huan’ı alt edemez. Huan düşmanını boğazından yakalayıp yere çiviler. Bunun üzerine Sauron kurt formunu bırakıp yılana dönüşür ve sonra da canavardan kendi formuna döner. Ama bedeninden tamamen çıkıp gitmeden Huan’ın elinden kurtulamaz. Fiziksel formunu bırakmak yerine, Lúthien’e teslim olur ve serbest bırakılması karşılığında adanın kontrolünü Lúthien’e verir. Sauron vampir suretine bürünerek hızla uzaklaşır ve Taur-nu-Fuin’e ulaşır. Bölgeye dehşet saçarak oraya yerleşir.

Sauron’un Af Dilemesi

Lúthien ve Huan tarafından yenilgiye uğratılmasından sonra, Sauron Birinci Çağ’daki olaylarda çok az rol oynar. Morgoth’un küçümsemesinden veya gazabından saklandığı düşünülür.

Öfke Savaşı’ndan sonra, Morgoth ve Sauron mağlup olur ve Thangorodrim yok edilir. Sauron, Valar’ın gazabından korkarak göze hoş gelen bir form alır ve yaptığı kötülüklerden pişmanlık duyduğunu söyler. Eönwë Manwë tarafından yargılanması için Valinor’a dönmesini emreder. Ancak Sauron böyle bir aşağılanmaya katlanmak istemez ve kaçarak Orta Dünya’da saklanmaya başlar.

Efendisinin Zamansız Boşluk’a sürgün edilmesiyle, yeni bir Karanlıklar Efendisi’nin zamanı gelir. Tüm tecrübesi, irfanı ve gücüyle Orta Dünya’yı karanlığa boğmaya hazırdır.

Sıradaki yazılarımızda Sauron’un İkinci ve Üçüncü Çağ’larda yaptıklarını da okuyabilirsiniz.

https://ortadunya.com/sauron-ikinci-cag/

Eğer Orta Dünya hayranıysanız, bizi Twitter, Instagram ve Facebook üzerinden takip etmeyi unutmayın!

YouTube ve Twitch kanallarımıza da bekleriz.